Biomasa

Biomasa 

Biomasa jest najstarszym powszechnie używanym odnawialnym źródłem energii. Są nią zarówno odpady z gospodarstwa domowego, jak i np. pozostałości po przycinanej zieleni miejskiej. Do produkcji biomasy przyczyniają się również rolnicy poprzez swoje uprawy, produkuje ją nawet przemysł ciężki. W naszym kraju wciąż jest zbyt mała wiedza na temat biomasy, co powoduje m.in. wysokie stężenie smogu ze względu na powszechnie używane stare piece węglowe. Biomasą jest cała istniejąca na Ziemi materia organiczna, ulegająca biodegradacji zarówno pochodzenia zwierzęcego ( zoomasa ), jak i roślinnego ( fitomasa ).

Biomasa stanowi trzecie co do wielkości na świecie naturalne źródło energii. Unia Europejska zdefiniowała biomasę  jako " podatną na rozkład biologiczny frakcję produktów, odpady i pozostałości przemysłu rolnego, leśnictwa, i związanych z nim gałęzi gospodarki, jak również podatne na rozkład biologiczny frakcję odpadów przemysłowych i miejskich ".

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 9 grudnia 2004 roku biomasa jest "stałą lub ciekłą substancją pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego, pochodzące z produktów, odpadów i pozostałości z produkcji rolnej oraz leśnej, a także przemysłu przetwarzającego ich produkty, a także części pozostałych odpadów, które ulegają biodegradacji".

Produkcja biomasy

Poprzez fotosyntezę energia pochodząca ze słońca jest akumulowana w biomasie, początkowo w organizmach roślinnych, by potem zgodnie z łańcuchem znaleźć się w organizmach zwierzęcych. Pierwotną formę biomasy można przetworzyć tak, aby była przydatna dla człowieka. W wyniku spalania biomasy uzyskuje się ciepło, które może być przetworzone na inne rodzaje energii. Biomasa wyrażana jest w postaci:

• świeżej masy żywych organizmów lub też naturalnej masy tych organizmów,
• suchej masy organizmów żywych po wysuszeniu lub odparowaniu wody.

Jednostki, w których zazwyczaj jest wyrażana to:

• kg,
• cal,
• J.

Pomiar biomasy pozwala obliczyć produkcję biologiczną zarówno w przypadku biomasy roślinnej, jak i zwierzęcej. Jest to bardzo istotne w przypadku obliczeń, które mają być porównaniem np. dla węgla kamiennego lub brunatnego.

Rodzaje biomasy

Do celów związanych z energią najczęściej korzystamy z:

• drewna o niskiej jakości technologicznej oraz odpadowej,
• słomy, makuchy i innych odpadów produkcji rolniczej,
• odchodów  zwierząt,
• osadów ściekowych,
• wodorostów,
• tłuszczy i olei roślinnych,
• odpadów organicznych.

W Polsce roślinami uprawianymi na potrzeby biomasy są:

• wierzba wiciowa,
• topinambur,
• róża wielokwiatowa,
• ślazowiec pensylwański,
• trawy wieloletnie,
• rdest sachaliński,
• proso rózgowe.

Zalety biomasy

Spalanie biomasy jest o wiele korzystniejsze dla środowiska, aniżeli spalanie paliw kopalnianych. Zawartość siarki w biomasie jest o wiele mniejsza, a to z kolei zmniejsza ryzyko kwaśnych deszczy. Źródła biomasy są różnorodnie rozmieszczone, co zmniejsza niedogodności związane z transportem oraz przechowywaniem go. Biomasa ma o wiele korzystniejszy bilans dwutlenku węgla od paliw kopalnianych, ze względu na to, iż część jest pochłaniana w formie fotosyntezy.

Pellet

Pellet jest sprasowanymi trocinami pod bardzo wysokim ciśnieniem bez żadnych szkodliwych dodatków oraz charakteryzuje się pięknym zapachem lasu. Składowanie pelletu jest bardzo proste oraz nie wymaga odrębnego pomieszczenia, każde z pomieszczeń zostanie przesycone jego zapachem. Najbardziej popularną formą składowania pelletu są worki 15-25 kg. Zazwyczaj przywożone są przez samochód oraz staczane w wyznaczone miejsce przez klienta np magazyn. Worki są suche oraz czyste, gdyż mają za zadanie utrzymać właściwości biomasy. Czyszczenie kotłów lub kominków sprowadza się do wybierania popiołu przy większych jednostkach jedynie raz na parę tygodni. Jedną z największych zalet pelletu jest jego czystość oraz znikoma ilość popiołu, która powstaje przy jego spalaniu, a który można wykorzystać jako nawóz. Coraz więcej kotłów na pellet posiada mechanizmy automatycznego oczyszczania, a obsługa tym samym sprowadza się do corocznego serwisu. Napełnianie zbiorników pelletem w porównaniu do kotłów, gdzie używany jest węgiel, jest również o wiele bardziej wygodna. 

Pellet jest produkowany w Polsce z trocin, które pochodzą z lokalnych tartaków oraz przemysłu drzewnego. Oznacza to, iż pellet jest biopaliwem produkowanym w rodzimej gospodarce, nie jest sprowadzany z daleka. Ceny paliw odnawialnych są jednymi z bardziej stabilnych, które nie zależą w dużej mierze od cen surowca. 

Metody wykorzystania biomasy

W każdym kraju na świecie tradycyjnie biomasa jest wykorzystywana do ogrzewania oraz gotowania. Biomasa daje nam możliwość odejścia od tradycyjnego wykorzystywania węgla kamiennego, ta tendencja w Polsce rozpoczęła się od akcji wielu elektrociepłowni. Największy w Polsce kocioł opalany biomasą znajduje się w Elektrowni Połaniec. Energię z biomasy uzyskuje się poprzez:

• zgazowanie - w zamkniętych reaktorach jest zgazowywana biomasa, która trafia bezpośrednio do kotła lub bezpośrednio napędza turbinę lub silnik spalinowy,
• fermentacja biomasy pozwala na uzyskanie:
• biogazu,
• metanolu,
• etanolu,
• butanolu,
• estryfikacja - biodiesel.

Jako członek Unii Europejskiej musimy się liczyć z tym, iż zastosowanie węgla kamiennego będzie sukcesywnie ograniczane w naszym kraju. Już teraz stopniowo widać wzrost zainteresowania biomasą w Polsce m.in. ze względu na wprowadzane prawo antysmogowe na terenie Polski.